Aby dobrze ocenić stan swojego organizmu, wystarczy czasem jego uważna obserwacja, a także niebagatelizowanie nawet pozornie niewinnych objawów. Warto jednak mieć na uwadze, że jako dorośli jesteśmy w stanie dobrze opisać to, co odczuwamy. Niestety w przypadku dzieci sytuacja jest trudniejsza. Czasami jedyny sygnał wskazujący na to, że coś się dzieje z maluchem, to jego płacz. Dlatego też, aby odpowiednio szybko reagować na pogorszenie się stanu zdrowia dziecka, ważna jest m.in. stała kontrola jego temperatury. We wcześniejszym wpisie ogólnie omówiliśmy mechanizmy stojące za gorączką oraz istotę wykonywania pomiarów temperatury (sprawdź – Rola pomiaru temperatury ciała w rozpoznaniu infekcji). Dziś natomiast przybliżymy temat związany z pomiarem ciepłoty ciała u najmłodszych.
Dlaczego kontrola temperatury dzieci jest ważna?
Głównym powodem, dla którego należy często mierzyć temperaturę malcom, jest to, że posiadają one jeszcze nierozwinięty układ odpornościowy. Z tej przyczyny podwyższona temperatura może pojawiać się często, nawet bez występowania dodatkowych objawów w postaci kaszlu czy kataru. Czasem zdarza się, że dziecko nawet nie sygnalizuje pogorszenia samopoczucia płaczem czy innym, wzbudzającym niepokój zachowaniem. Dlatego też regularne, profilaktyczne mierzenie temperatury nie powinno nikogo dziwić.
Metody pomiaru i interpretacja wyników
Zanim wykona się badanie temperatury ciała malucha, najpierw należy podjąć decyzję, która metoda zostanie wykorzystana. Wyróżnia się aż 5 sposobów na mierzenie ciepłoty ciała i każdy z nich posiada swój przedział prawidłowych wartości. Choć przyjęło się, że temperatura powyżej 37°C uznawana jest już za stan podgorączkowy, to jednak zależne jest to od metody wykonywania pomiaru. Można to zauważyć w poniższym zestawieniu sposobów oraz odpowiadającym im zakresów prawidłowych wyników badania.
- W dole pachowym – od 34,7 do 37,3°C.
- Metodą rektalną – od 36,6 do 37,9°C.
- W kanale usznym – od 35,7 do 37,5°C.
- Na czole – od 35,6 do 37,9°C.
- W jamie ustnej – od 35,5 do 37,5°C.
W pomiarze pomagają różnego rodzaju termometry, dzięki którym można precyzyjnie ocenić ciepłotę ciała malucha – od tych tradycyjnych, przez elektroniczne, po bezdotykowe. W szczególności te ostatnie pozwalają na wygodną kontrolę temperatury dziecka. Klasyczne termometry niesłusznie są uznawane za dokładniejsze. Warto zaznaczyć, że te nowoczesne posiadają oprogramowanie, które koryguje wynik bezdotykowego pomiaru względem temperatury otoczenia czy odległości od ciała. Dlatego też nie ma powodów, by uznawać je za mniej precyzyjne. Są one za to o wiele wygodniejsze i pozwalają na wykonanie ekspresowego badania, co przy częstym sprawdzaniu temperatury ma ogromne znaczenie.
Jeśli wynik pomiaru ciepłoty ciała malucha mieści się w normie, jednak pojawiają się inne, niepokojące objawy, nie należy tego bagatelizować. Czasami bowiem reakcja nierozwiniętego jeszcze w pełni układu odpornościowego jest nieprawidłowa. W tym momencie należy udać się do lekarza, ponieważ najmłodsi nie są nam w stanie powiedzieć, co im dokucza.
Kiedy i jak najlepiej mierzyć dziecku temperaturę?
Pomiarów u malucha należy dokonywać zawsze, gdy tylko zauważy się jakiekolwiek symptomy chorobowe. Jeśli zaczyna grymasić, odmawiać pokarmu czy napojów – należy skontrolować temperaturę. Warto również regularnie sprawdzać ją w sezonie zachorowań lub gdy dziecko uczęszcza np. do żłobka. Jeśli chodzi o porę dnia czy okoliczności, zależnie od metody najlepiej dokonywać pomiaru, gdy dziecko śpi lub odpoczywa. Zmniejsza się w ten sposób ryzyko wykonania błędnego pomiaru, ponieważ maluch jest wtedy najmniej ruchliwy.
W przypadku pomiaru termometrem bezdotykowym należy również zadbać o to, by skóra na czole nie była spocona bądź pokryta kosmetykiem (np. kremem pielęgnacyjnym). Aby więc wynik był zgodny ze stanem faktycznym, należy przetrzeć powierzchnię czoła suchą ściereczką bądź ręcznikiem. Warto również wykonać 3 pomiary i uśrednić wynik – w ten sposób łatwiej ocenić, czy badanie jest prawidłowo wykonane oraz dokładniej oszacować temperaturę.
Każdy rodzic oraz opiekun zawsze jest czujny i pragnie wiedzieć wszystko o stanie zdrowia dziecka. Aby dobrze go ocenić, należy m.in. wykonywać regularne pomiary temperatury ciała. W ten sposób jest się w stanie odpowiednio wcześnie zareagować na postępującą infekcję i pomóc najmłodszym przebyć chorobę jak najlżej – bez przykrych objawów – a także kontrolować proces dochodzenia do zdrowia.