Fartuch laboratoryjny — prosta rzecz wykorzystywana zarówno w pracowniach medycznych, szkołach, jak i w największych placówkach badawczych. Każdy, kto nakazuje noszenie na terenie danego obiektu fartucha laboratoryjnego, nie robi jednak tego w celach estetycznych — choć nie da się ukryć, że odzież ta wygląda atrakcyjnie. Jego zadaniem jest zadbanie o bezpieczeństwo osób, mających kontakt ze szkodliwymi czynnikami. Fartuch laboratoryjny, mimo że niektórym osobom może nie przypaść do gustu, jest w wielu miejscach obowiązkowy. To, jakie zagrożenia płyną z niezastosowania się do procedur, poruszymy w dzisiejszym wpisie.
W jakich miejscach noszenie fartucha laboratoryjnego jest obowiązkowe?
Ciekawostką jest, że fartucha laboratoryjnego nie wyszczególnia się w przepisach dotyczących prawa pracy, a jego noszenie warunkowane jest koniecznością zapewnienia pracownikowi odzieży spełniającej standardy BHP w danej placówce. Co to oznacza? W każdej placówce badawczej, w której wykorzystuje się fartuch laboratoryjny — a więc także w tych, które wymienimy dzisiaj — to dyrektor w regulaminie wewnętrznym decyduje, kto powinien nosić fartuch, a także jakiego typu powinien on być. Gdzie najczęściej spotkamy się z fartuchami laboratoryjnymi?
– Placówki medyczne – z pewnością nasuwają się one na myśl jako pierwsze. To właśnie w nich przeprowadzane są badania biochemiczne. Pracownik ma częsty kontakt z ludzką krwią, wydzielinami i różnego typu substancjami szkodliwymi.
– Ośrodki naukowe – pracują w nich specjaliści z wielu dziedzin i dyscyplin naukowych: epidemiolodzy, farmaceuci, fizycy czy inżynierowie. Każdy z nich nosi fartuch dla swojego bezpieczeństwa, głównie z uwagi na fakt, że bardzo często mają oni kontakt z substancjami bądź czynnikami nie do końca jeszcze zbadanymi. Ich właściwości oraz reakcje są więc im nieznane.
– Szkoły i uniwersytety – w fartuchach laboratoryjnych można zobaczyć zarówno wykładowców, nauczycieli, jak również uczniów. W wielu przypadkach nosi się go zwyczajnie w celach estetycznych — w końcu najmłodsi laboranci nie mają styczności z tak niebezpiecznymi substancjami. Niekiedy jednak, szczególnie na uniwersytetach i w szkołach średnich, badania przeprowadzane są na rzeczywiście szkodliwych roztworach i wówczas, taki fartuch pełni rolę ochronną.
Jakie zagrożenia płyną z niezastosowania fartucha laboratoryjnego?
Jak wspomnieliśmy wyżej, w teorii fartuch laboratoryjny nie jest obowiązkowy z punktu widzenia przepisów prawa. W praktyce jednak zrezygnowanie z tego typu odzieży nie tylko może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych laboranta, ale też naraża pracodawcę na konsekwencje prawne wynikające z niezastosowania odpowiednich środków BHP. Słowem podsumowania — fartuch laboratoryjny zawsze warto mieć, tym bardziej w zestawie z okularami. Przed czym nas ochroni?
– Zakażeniem wirusami krwiopochodnymi (m.in. HIV, HCV, HBV) – poprzez kontakt z krwią i innymi wydzielinami ludzkimi, w których znajdują się wirusy oraz bakterie, istnieje zagrożenie, że niektóre z nich dostaną się do naszego organizmu, w tym też krwiobiegu, i go zainfekują.
– Poparzeniem substancją żrącą/inną niebezpieczną – podczas pracy nad substancjami niebezpiecznymi i nieznanymi, a także przy tworzeniu maszyn i urządzeń, często dochodzi do odpryskiwania bądź rozlewania się szkodliwych roztworów. Te mogą spowodować nieodwracalne konsekwencje zdrowotne: ślady poparzeń skóry, utratę wzroku, a w niektórych sytuacjach nawet śmierć.
– Skaleczeniem – szczególnie podczas pracy w ośrodkach naukowych, przy różnego typu urządzeniach, choć także mając kontakt z ostrymi narzędziami, łatwo możemy się skaleczyć. Fartuch laboratoryjny stworzony jest z wytrzymałego materiału, który złagodzi obrażenia.
Oprócz tego fartuch laboratoryjny chroni też przed mniejszymi zagrożeniami, typu poplamienie, przemoczenie lub rozcięcie ubrań. Nie są one specjalnie niebezpieczne dla zdrowia, choć z pewnością obniżają komfort pracy laboranta. Biorąc pod uwagę wszystkie z wymienionych czynników niebezpiecznych, łatwo zauważyć, że fartuch laboratoryjny to niedrogi, a praktyczny element odzieży, który sprawdzi się w niejednej placówce badawczej, medycznej czy edukacyjnej.