Kiedy udajemy się do szpitala, ośrodka zdrowia czy apteki, raczej nie zdarzy nam się spotkać pracowników ubranych niczym protagonista serialu Dr House. Sportowy, luźny outfit jest niedopuszczalny przez polskie prawo. Nie bez powodu. Wymogiem jest korzystanie z odzieży medycznej, która co ciekawe — znana była już w starożytności. Fakt faktem nie była ona wówczas dopracowana do takiego stopnia, jak ma to miejsce dzisiaj, lecz mimo to dla Greków stanowiła pewnego rodzaju wyróżnienie.
Słów kilka o historii i zastosowaniu ubrań medycznych...
Poruszyliśmy temat starożytnych Greków, dlatego że jako jedni z nielicznych przykładali szczególną uwagę, by personel medyczny wizualnie odznaczał się na tle innych osób. Zgodnie z wówczas panującym prawem, mieli oni obowiązek schludnie się prezentować i dbać o czystość. Stosowali więc szaty inne niż zwykłych mieszkańców. Zasada ta przetrwała aż do dzisiaj, dlatego każdy pracownik służby zdrowia musi wyróżniać się ubiorem, a co więcej — dopasować go kolorystycznie do pełnionej funkcji. Temat barw ubrań poruszamy we wpisie: „Czy kolor odzieży medycznej ma znaczenie?”. Tymczasem warto omówić pozostałe zastosowania odzieży.
Dopiero pod koniec XIX wieku zaczęto poruszać pojęcie aseptyki — czyli dbałości o jałowość narzędzi i pomieszczeń. Chirurg Gustav Adolf Neuber, uznawany za ojca aseptyki, wprowadził wiele reguł, które miały na celu zadbać o bezpieczeństwo zarówno personelu, jak i pacjentów. Opracowano zasady dotyczące mycia rąk, czyszczenia narzędzi, przygotowywania sal operacyjnych, ale też stosowania właściwej odzieży medycznej — rękawiczek, fartuchów i obuwia, które miały poprawić bezpieczeństwo podczas zabiegów. Większość z ustalonych reguł obowiązuje do dzisiaj.
Mamy więc ubrania medyczne, które chronią lekarzy i pracowników opieki zdrowotnej przed ryzykiem zarażenia, zatrucia lub zranienia się. Jest to odzież o specjalnych parametrach, której dopuszczenie do sprzedaży regulują normy prawne.
Regulacje prawne dotyczące odzieży medycznej
Podstawą prawną, która uwzględnia obowiązek noszenia odzieży medycznej, jest art. 237 Kodeksu Pracy. Zobowiązuje on pracodawcę do dostarczenia pracownikowi nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej, jeżeli praca zagraża jego zdrowiu lub życiu. Przez słowo „nieodpłatnie” rozumie się wypłacenie pracownikowi środków niezbędnych do zakupu wybranej przez niego odzieży lub wręczenie mu jej za darmo.
Odzież medyczna nie może być przypadkowa. Jest ona regulowana Unijną Dyrektywą o Wyrobach Medycznych (93/43/EEC) i musi być zgodna z najnowszymi standardami ochrony. Różnią się one w zależności od tego, do czego odzież jest przeznaczona. Jeśli ubrania (głównie fartuchy flizelinowe) stosowane są na blokach operacyjnych, to muszą one zapewniać większe bezpieczeństwo niż odzież robocza, która nie ma odgórnie narzuconych norm ochrony. We wpisie: „Na co zwrócić uwagę wybierając odzież medyczną?” podpowiadamy, z czego powinny być wykonane ubrania.
Kto ma obowiązek noszenia odzieży medycznej?
Przechodząc do sedna, wielu pracowników służb medycznych zastanawia się, czy oni także muszą chodzić w specjalnych fartuchach. Jest to strój obowiązkowy dla każdej osoby, która pracuje w branży medycznej, w tym m.in.: lekarzy różnych specjalizacji, pielęgniarek, ratowników medycznych, farmaceutów. Odzież medyczna musi być stosowana zarówno w placówkach prywatnych, jak i publicznych. Różnica polega na sposobie finansowania ubrań oraz ustalaniu tzw. dress codu. Prywatne firmy mogą decydować, jaki kolor czy wzór fartuchów będą nosić pracownicy.
Do aptek, przychodni czy szpitali przychodzą dziesiątki osób, którzy kaszlą, kichają, plują. Wszystko to mogłoby zostać na ubraniu codziennym, które zanosimy do domu. Dzięki odzieży medycznej zachowane zostaje bezpieczeństwo. A jeśli ubrania będą właściwie dopasowane, to pracownik nie powinien odczuwać dyskomfortu. Dodatkowo jednolity strój pozytywnie wpłynie na opinię o placówce, a sami pacjenci lepiej będą wspominać skorzystanie z usług lekarzy i specjalistów.